Welkom bij de minitours van Explore Utrecht! De komende zes weken zal fotograaf Pierre Banoori (Instagram) en ik jullie, met foto en woord, meenemen op ontdekkingstocht in de stad. We zullen plekken aandoen, die volgens ons, interessant en zeker de moeite waard zijn om extra aandacht aan te besteden.

De Romaanse bouwstijl

Romaans?! Je bedoelt vast Romeins! Nee, Romaans, de in de 10e tot 12e eeuw heersende stijl in de bouw van kloosters, kastelen en kerken. Dikke muren, relatief kleine halfronde deuren, poorten en ramen en geen glas-in-lood. Zegt het je nog steeds niets? Dan wordt het tijd om de Romaanse bouwstijl te ontdekken. Het is leuk om tijdens deze minitour een app aan te zetten die je wandelprestaties bijhoudt.

De huidige Domkerk is opgetrokken in de gotische bouwstijl (relatief dunne muren, spitsbogen en glas-in-loodramen). Een voorganger, bestaand van 1023 tot 1254, was gebouwd in de Romaanse bouwstijl. Daar is bovengronds weinig van te zien. Ondergronds daarentegen is er nog wel één en ander te zien. Daarbij kun je denken aan Domunder en onder café Walden. In de feestzaal van café Walden zijn de resten van het keizerlijk paleis Lofen te vinden. Wat er bovengronds te zien is, is te zien in Flora’s hof. Dit was vroeger de tuin van de bisschop. In deze tuin, naast de Domtoren, staat een huisje: de spinde. Vroeger onderdeel van het bisschoppelijk paleis, een tijd lang torenwachterswoning, nu woonhuis. Naast de spinde ligt de basis van een wenteltrap. Dit was de wenteltrap van het bisschoppelijk paleis naar de Michaëlskapel in de Domtoren.

In de oude rechtbank op de Hamburgerstraat zijn nog resten te ontdekken van de oorspronkelijke Paulusabdij. Helaas is er, door een stadsbrand in 1253 en sloop, weinig van de oorspronkelijke Romaanse kerk en abdij overgebleven. Voor de enige Romaanse resten moeten we een stukje teruglopen naar het Domplein. Op Korte Nieuwstraat 6 zit Huize Molenaar (www.huizemolenaar.nl), men kan er terecht voor een exclusief feest of diner. In de prachtige binnentuin, aan je linkerhand, achter het bankje, vind je een stuk van de noordelijke zijmuur van de Romaanse kerk, gedateerd in 1050. Als je door de achterdeur naar buiten loopt, zie je links van je de zuidelijke buitenmuur van het transept.

De Pieterskerk en Janskerk zijn prachtige voorbeelden van Romaanse kerken, grotendeels nog intact, de Romaanse delen zijn gebouwd met een grijze steen en de kerk wordt gekenmerkt door een driezijdig koor, dat vanbinnen rond is. De twee torens die oorspronkelijk aan de kerken vastzaten zijn helaas verwoest tijdens de zomerstorm van 1 september 1674 en afgebroken. Bij de Jankskerk wordt de omtrek van de torens aangegeven in het plaveisel aan de westkant van de kerk.

De Pieterskerk en Janskerk zijn vrij toegankelijk tijdens Kerken Kijken Utrecht, het cultuurhistorisch project waarin 12 kerken en het Catharijneconvent gratis worden opengesteld voor het publiek.

Ik heb het mooiste voor het laatste bewaard. Tussen de gebouwen van het Conservatorium staat een moderne poort. Achter deze poort ligt een tuin. Deze tuin is het middelpunt van de Hof van St. Marie, nu een graag bezochte plek door inwoners en toeristen, vroeger een plaats van rust en contemplatie. Als onderdeel van de verdwenen Mariakerk was dit de plek waar de gelovigen in rust konden bidden en al lopend hun zonden konden overdenken. Links zie je de resten van het hof, de bogen zijn typisch Romaans, rond bogen met pilaren, gehouwen uit één stuk.  Rechts van je, een stuk hoger dan de tuin is een plein, in het plaveisel zijn de contouren van de kerk aangegeven. Aan de overkant, op de zijmuur van Mariaplaats 17, zit een tegeltableau, met daarop een schilderij van de kerk en haar omgeving. Je ziet: het was een imponerend gebouw.

En? Wat zie je als je naar de kaart op je app kijkt? Valt er wat op? In ieder geval moet je goed zoeken, maar zijn de nog aanwezige Romaanse resten prachtig. Ga nog even op een bankje zitten in het hof of loop de stad nog even in. Er valt nog zoveel te ontdekken!

Ook verliefd op Utrecht? Deel je liefde voor de Domstad via de Social Media buttons, die je hieronder kunt vinden.

Wil je op de hoogte blijven van alle nieuwe en leuke hotspots in Utrecht volg Explore Utrecht dan op Twitter, Instagram en Facebook. Tot Kijk!

Explore Utrecht Map offline bekijken? Download de Explore Utrecht app!

Mede mogelijk gemaakt in samenwerking met