Welkom bij de minitours van Explore Utrecht! De komende zes weken zullen fotografen Daniël, Pierre en ik jullie, met foto en woord, meenemen op ontdekkingstocht in de stad. We zullen plekken aandoen, die interessant en zeker de moeite waard zijn om extra aandacht aan te besteden. Dus neem dit artikel mee op je telefoon en loop met ons mee!

Twijnstraat (aan de Werf)

In de eerste minitour zullen we jullie meenemen naar de Twijnstraat en de Twijnstraat aan de Werf. De Twijnstraat heeft bij mij altijd een bepaald gevoel opgeroepen: als je door de Twijnstraat fiets of loopt voelt het alsof je een klein dorpje of minstens een aparte buurt binnenkomt. Niet? Nog nooit van de Twijnstraat gehoord of nooit dat gevoel gehad? Dan wordt het toch eens tijd om deze straat en haar tegenvoeter aan het water te ontdekken.

Handelsnederzetting

De Twijnstraat (waarschijnlijk afgeleid van het oud-Nederlandse woord voor twijgen: twije) was één van de twee handelsnederzettingen die vanaf 1122 door de stadsmuur van Utrecht werden omgeven. De Twijnstraat draagt dan ook niet voor niets de titel van waarschijnlijk oudste winkelstraat van Utrecht. Van oudsher is het een winkelstraat die zich richt op de omwonende, met een slager, bakker en kruidenier, maar tegenwoordig zijn er ook cafés, koffiehuizen en een bioscoop.

Ledig Erf

Komt men vanuit het zuiden, vanaf Station Utrecht Vaartsche Rijn, dan zal één van de eerste dingen die opvalt de Nicolaïkerk zijn. Dit is een mooie Romaanse kerk uit de 12^e eeuw, die prachtig boven de huizen uittorent. Vroeger de parochiekerk, tegenwoordig in gebruik door de Protestantse Kerk. Het volgende wat opvalt zijn de restaurantjes en het koffiehuis die langs de Wester- en Oosterkade zijn gevestigd. Het Ledig Erf, tegenwoordig thuis van Grieks restaurant Stelios en Speck, was vroeger de ruimte voor de Tolsteegpoort die uit veiligheid leeg (ledig) moest blijven. Het grappige is dat Utrechters vaak afspreken op het Ledig Erf, voordat ze verder de stad inrijden, maar vaak bedoelen ze daarmee de Tolsteegbarrière aan de andere kant van de brug. Aan de Tolsteegbarrière liggen, in het voormalig politiebureau Tolsteeg (een prachtig voorbeeld van de Amsterdamse School), bioscoop Louis Hartlooper, Meneer Smakers (lekkerste hamburgers van Utrecht (red.)). Bij Eetcafé de Poort en Café Ledig Erf vinden de jaarlijkse Lente- en Herfstbokbierfestivals plaats.

Stadsschutterij

Dan kan men kiezen, men duikt gelijk rechtdoor de gezellige drukte van de Twijnstraat in, gaat rechts de Wijde Doelen op of daalt links af naar de Twijnstraat aan de Werf. Ik raad je aan rechtsaf de Wijde Doelen in te duiken, om vervolgens linksaf te slaan naar de Schuttersstraat, om je te verliezen in de oase van rust die zich hier doet voelen. Zoals je waarschijnlijk al had gemerkt, heeft deze buurt van alles te maken met de stadsschutterij, die verantwoordelijk was voor de verdediging van de stad. Uit veiligheid oefenende die zo ver mogelijk van het stadhuis vandaan, zodat zij, als ze in opstand kwamen, op afstand konden worden gehouden. Vervolgens ga je linksaf en sta je spontaan in de levendige Twijnstraat.

De straat

Ga rechtsaf de Twijnstraat op, pas op de gestalde fietsen! Tegenwoordig een éénrichtingsweg, en de belangrijkste aanfietsroute vanuit het zuiden naar de stad. Dat was 50 jaar geleden wel anders, toen reden er amper fietsers door de straat, wel een tram (waar café Lijn 4 zijn naam aan te danken heeft). De Twijnstraat is voorzien van alle gemakken (groenteman, slager en apotheker), maar kijk daar eens doorheen. De Stichtse Taveerne, The Boothill en Lijn 4 zullen je opvallen. Ben je een zoetekauw? Loop dan ook eens binnen bij Stach. Na Stach klim je de trap af naar de Werf.

3,5 meter

Welkom in de tweede binnenhaven van de stad! Althans dat is wat het was. Stel je eens voor, je komt met je boot vol met vaten bier vanaf de Vaartsche Rijn of de Kromme Rijn, door de waterpoort, de Oudegracht opvaren. Het is een drukte van jewelste aan de waterkant. Grote kisten en balen twijgen worden de boot afgetakeld en de achterhuizen ingedragen. Twijnstraat aan de Werf is de enige plek langs de Oudegracht, waar er langs het water geen werfkelders zijn. Blijf maar gewoon, dan wordt je vanzelf bijzonder, lijkt hier het devies. Nou ja, gewoon: de opvallend smalle percelen (3,5 meter) zijn dubbel bebouwd met een voor- en al dan niet achterhuis en er zit toch ruim vier meter hoogteverschil in. Dit heeft tot innovatieve oplossingen geleid. Kijk maar eens naar nummers 1L, 1M, 1 en 5.

Achter de Twijnstraat

Kijk ook eens naar de overkant. Wat wellicht opvalt zijn de brouwerij, de vele scholen en de trap- en klokgevels. Als je kijkt, pas dan op waar je loopt. De werf is en blijft een openbare weg. Ga aan het eind van de werf onder de poort (of de Poort, het is maar hoe je het bekijkt) door en ga bovenaan twee keer rechts. Vervolgens kom je aan op de Oudegracht, Achter de Twijnstraat, zoals het vroeger werd genoemd. Je hebt nu nog beter zicht op de architectuur van de huizen aan de overkant. Kijk nog eens naar nummer 5. Wat valt je op?

Als je bij de vollersbrug komt sla je rechtsaf, de brug over, ga dan links. De minitour eindigt bij de Gesloten Steen. Deze licht vastgeklonken aan het gebouw, zodat de duivel er niet meer aan de haal gaat. Althans zo gaat het verhaal. Je bent van harte welkom om je om te draaien en de Twijnstraat nog eens op te gaan. Er valt nog zoveel meer te ontdekken!

Ook verliefd op Utrecht? Deel je liefde voor de Domstad via de Social Media buttons, die je hieronder kunt vinden.

Wil je op de hoogte blijven van alle nieuwe en leuke hotspots in Utrecht volg Explore Utrecht dan op Twitter, Instagram en Facebook. Tot Kijk!

Explore Utrecht Map offline bekijken? Download de Explore Utrecht app!

Mede mogelijk gemaakt in samenwerking met